Dziś Międzynarodowy Dzień Whisky. Ten typ destylatu kojarzy się głównie z zieloną Irlandią, dżdżystą Szkocją ale również ze Stanami Zjednoczonymi (choć tam nieco inaczej zapisuje się jej nazwę). Trunek ten powstaje z destylacji zacieru zbożowego (zazwyczaj jęczmienia, pszenicy i żyta, w amerykańskich burbonach ważna jest kukurydza), poddanego dojrzewaniu w drewnianych, najczęściej dębowych, beczkach.
Czytaj także: Jakie alkohole najczęściej kupujemy?
Woda życia
Pierwsze wzmianki o whisky pochodzą z Irlandii. Irlandzcy mnisi pędzili trunek znany jako aqua vitae (woda życia, okowita) już w VII wieku. Współczesna nazwa trunku utrwaliła się dopiero w 1736 roku, od XVII wieku używano skróconej formy uiskie, zaś od około 1715 roku nazwa ta przybrała postać whiskie.
Początkowo alkohol ten był używany wyłącznie do celów leczniczych, uzyskiwany poprzez destylację produktów fermentacji owoców. Lek był wykorzystywany jako środek przedłużający życie, łagodzący niektóre dolegliwości (jak kolka) i choroby (paraliż, ospa i inne). Z czasem popularny lek zyskiwał coraz większy rozgłos niekoniecznie łączący się z aspektami zdrowotnymi. Drugim domem trunku stała się Szkocja.
Podatki
Produkcja wody życia pierwsze trudności napotkała już na przełomie XVII i XVIII wieku, kiedy to na producentów w Szkocji i Irlandii nałożono wysokie podatki, spowodowało to spadek legalnej produkcji, a wzrost nielegalnej. Napój był produkowany w niewielkich ukrytych zakładach, aby podtrzymać tradycyjne, przekazywane z pokolenia na pokolenie receptury. Legalnie wytwarzana whisky była głownie przeznaczona na eksport do innych części imperium brytyjskiego.
Początek XIX wieku był czasem sprzyjającym producentom destylatu. Zmniejszono obciążenia podatkowe i pojawiły się urządzenia do destylacji ciągłej pozwalające na produkcję na skalę przemysłową. Natomiast w latach 80 tych XIX wieku whisky powoli zajmowała miejsce koniaku na arenie międzynarodowej.
Dziś whisky jest jednym z najpopularniejszych alkoholi na świecie. Wyprawa w świat produkcji nie łączy się jedynie z miejscem jej powstawania, ale również ze względu na to z czego jest zrobiona i w jaki sposób powstała.
Whisky słodowa mieszana
Znana jako Vatted malt, składa się ze słodowych whisky różnych destylarni. Inną, często używaną nazwą jest Pure Malt.
Zbożowa (grain whisky)
Jest to whisky wyprodukowana z mieszanki zbóż takich jak pszenica i kukurydza, nie tylko zaś z jęczmienia.
Blended
Typ whisky, która powstaje w wyniku zmieszania różnego rodzaju whisky. Najczęściej powstaje poprzez połączenie dwóch lub więcej rodzajów whisky typu single malt (whisky „słodowej” – wytwarzanej z jęczmienia lub, rzadziej, żyta) z innymi rodzajami whisky zbożowych, lub nawet spirytusem zbożowym.
Tennessee whiskey
To whiskey amerykańska (burbon), produkowana z kukurydzy i innych zbóż. Alkohol przechodzi proces filtracji nazwany Lincoln County Process, w którym jest filtrowana przez grubą warstwę klonowego węgla drzewnego, zanim umieści się ją w beczkach w celu dojrzewania. Ten zabieg daje whiskey charakterystyczny smak. Nazwa procesu pochodzi od hrabstwa Lincoln County w stanie Tennessee.
Whisky na polskim rynku
Jak podaje portalspożywczy.pl w okresie od stycznia do października 2017 roku import szkockiej whisky do Polski spadł r/r o 0,7% pod względem ilościowym (liczonym w butelkach o pojemności 0,7l). Jednak biorąc pod uwagę wartość sprowadzanego alkoholu, odnotowano wzrost o 14,59%. Różnice wynikają z coraz większej popularności droższej whisky single malt.
| Eksport
|
||
| Liczba butelek (70 cl) w milionach | Zmiana w skali roku | |
| Świat | 528 | -2.2% |
| Francja | 85.9 | -6.8% |
| USA | 58.7 | 10.5% |
| Indie | 39.4 | -4.0% |
| Niemcy | 26.2 | 7.3% |
Źródło: http://www.scotch-whisky.org.uk
Polacy coraz częściej sięgają po whisky. Często próbują nowych rodzajów i sięgają po droższe odmiany tego alkoholu poznając nowe aromaty i smaki. Cena przestaje być kluczowym czynnikiem wyboru. Coraz większe znaczenie ma sposób produkcji oraz beczka w jakiej leżakowała whisky. Powoli whisky wypiera wódkę czy wino.
Najdroższa whisky
Historii whisky nie da się zamknąć w kilku słowach, jednak jest to świat nie tylko koneserów i smakoszy ale również inwestorów. Przykładem tego zjawiska są aukcje. Ceny tego alkoholu wciąż rosną, a rynek luksusowej whisky szybko się rozwija. Znaczącym graczem jest również japonia. 30 stycznia 2018 roku sprzedano butelkę 50-letniej Yamazaki za 2,3 miliona HK (299 000 USD). Stała się tym najdroższą butelką whisky kiedykolwiek sprzedaną na aukcji.
Photo by Gustas Brazaitis on Unsplash