Przeciętny dochód netto na osobę, pozwalający na zaspokojenie podstawowych potrzeb, to niespełna 1,5 tys. zł, umożliwiający egzystencję na średnim poziomie – ponad 2,3 tys. zł, a pozwalający na dostatnie życie – ponad 3,6 tys. złotych – wynika z badania CBOS. – Od września 2015 roku, kiedy ostatnio pytaliśmy o tę kwestię, oczekiwania dochodowe znacząco wzrosły – dodają badacze.
Centrum Badania Opinii Społecznej w jednym ze swoich ostatnich sondaży zajął się oczekiwaniami dochodowymi Polaków.
– Zapytaliśmy badanych, ile, ich zdaniem, powinien wynosić dochód gospodarstwa domowego, aby możliwe było zaspokojenie jedynie podstawowych potrzeb, życie na średnim poziomie oraz życie dostatnie, bez żadnych problemów finansowych – tłumaczą autorzy badania.
Uzyskane wyniki CBOS przedstawia na trzy sposoby.
– Po pierwsze, w przeliczeniu na jedną osobę, po drugie – w przeliczeniu na jednostkę ekwiwalentną z uwzględnieniem oryginalnej skali ekwiwalentności OECD, umożliwiającej porównywanie sytuacji dochodowej gospodarstw domowych o różnej strukturze demograficznej, po trzecie zaś – w podziale na różne typy gospodarstw domowych – wyliczają badacze.
Czytaj także: Jak zarabiać na blogu?
Ile trzeba mieć „na rękę”, żeby żyć dostatnio?
Z deklaracji badanych wynika, że przeciętny dochód netto na osobę pozwalający na zaspokojenie jedynie podstawowych potrzeb wynosi 1467 zł (mediana 1300 zł), umożliwiający życie na średnim poziomie – 2317 zł (mediana 2000 zł), natomiast pozwalający na dostatnie życie – 3605 zł (mediana 2500 zł).
– Według danych GUS, przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na osobę wyniósł w 2017 roku 1598 zł, czyli sytuuje się między dochodem pozwalającym na zaspokojenie jedynie podstawowych potrzeb a dochodem umożliwiającym życie na średnim poziomie. Generalnie można zauważyć, że im wyższy poziom zaspokojenia potrzeb omawiali respondenci, tym większa była rozpiętość podawanych przez nich dochodów (rozstęp) oraz ich rozproszenie (odchylenie standardowe) – tłumaczą autorzy badania.
Jak tłumaczą przedstawiciele CBOS, poziom potrzeb gospodarstwa domowego nie jest wprost proporcjonalny do liczby jego członków, z uwagi na fakt, że pewne koszty w przypadku większej liczby domowników rozkładają się między większą liczbę osób.
– Do porównywania sytuacji dochodowej gospodarstw domowych o różnym składzie demograficznym wykorzystuje się różne skale ekwiwalentności. W celu porównania oczekiwań dochodowych zastosowana została oryginalna skala ekwiwalentności OECD – wyjaśniają.
Jak wynika z analiz, dochód ekwiwalentny pozwalający na zaspokojenie podstawowych potrzeb wynosi 1790 zł (mediana 1647 zł), umożliwiający życie na średnim poziomie – 2835 zł (mediana 2414 zł), a pozwalający na dostatnie życie – 4434 zł (mediana 3333 zł).
Polacy chcą zarabiać coraz więcej
Jak czytamy w komunikacie CBOS, w ciągu ostatnich dwóch i pół roku oczekiwania dochodowe Polaków realnie wzrosły w odniesieniu do każdego z analizowanych poziomów zaspokojenia potrzeb.
– Uwzględniając niewielką inflację, która miała miejsce w okresie dzielącym oba badania, można zauważyć, że mediany oczekiwań dochodowych wzrosły o około 20% w przypadku dochodów pozwalających na życie dostatnie i na średnim poziomie (odpowiednio: 20% i 19%), a w przypadku dochodów pozwalających na zaspokojenie jedynie podstawowych potrzeb – o 26%. Z kolei średnie w odniesieniu do podstawowego i średniego poziomu życia wzrosły również o około 20%, natomiast w odniesieniu do dostatniego życia – o 36% – wyliczają badacze.
Dodają, że wzrost ten można tłumaczyć poprawą położenia materialnego Polaków, która w tym czasie nastąpiła.
– Z analiz wynika bowiem, że aspiracje dochodowe w znacznej mierze kształtowane są przez obecną sytuację finansową. W okresie dzielącym oba badania nastąpił dynamiczny wzrost realnego przeciętnego wynagrodzenia, a także wzrost miesięcznego dochodu rozporządzalnego przypadającego na osobę w gospodarstwie domowym – zaznacza CBOS.
Z badań wynika, że poprawiły się również subiektywne oceny położenia materialnego. Przybyło ankietowanych zadowolonych z warunków materialnych gospodarstw domowych, zwiększył się odsetek badanych, którym starcza na wiele bez specjalnego oszczędzania, a zmniejszył – obawiających się biedy.
Wraz ze wzrostem liczby domowników, rosną oczekiwania
Jak tłumaczą przedstawiciele CBOS, badani z gospodarstw jednoosobowych deklarowali, że przeciętnie dochód netto potrzebny do zaspokojenia jedynie podstawowych potrzeb wynosi około 2000 zł (średnia – 2024 zł, mediana – 2000 zł), umożliwiający życie na średnim poziomie – około 3000 zł, a pozwalający na dostatnie życie, bez żadnych problemów finansowych to średnio około 4000 zł.
– Wraz ze wzrostem liczby osób w gospodarstwie domowym wzrastają oczekiwania dochodowe, lecz nie wprost proporcjonalnie do liczby osób w gospodarstwie – postulowane dochody per capita spadają wraz z liczbą osób w gospodarstwie domowym – zaznaczają badacze.
Spośród analizowanych typów gospodarstw domowych najwyższe dochody deklarowały 4-osobowe gospodarstwa domowe składające się z dwóch osób dorosłych i dwójki dzieci do 18 roku życia. Z deklaracji wynika, że gospodarstwa takie potrzebują przeciętnie 4029 zł netto, aby żyć na podstawowym poziomie (mediana 4000 zł), 6448 zł (mediana 6000 zł) – aby żyć na średnim poziomie oraz około 9000 zł, aby żyć dostatnio.
– Zwracają uwagę niezbyt duże różnice w oczekiwaniach dochodowych między rodzinami z jednym dzieckiem a rodzinami z dwojgiem dzieci. Interpretując te wyniki należy jednak pamiętać, że aspiracje dochodowe ściśle związane są z położeniem materialnym, a rodziny z jednym dzieckiem generalnie znajdują się w lepszej sytuacji materialnej niż te z dwojgiem dzieci – częściej deklarują, że żyje im się dobrze lub bardzo dobrze oraz mają wyższe dochody na osobę w gospodarstwie domowym – tłumaczą autorzy badania.
foto główne: kdzwonek, pixabay.com, CC0