Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą, musisz pamiętać nie tylko o regularnym płaceniu podatków. Ważne jest też terminowe odprowadzanie składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jeśli to zaniedbasz, mogą Cię czekać przykre konsekwencje. Podpowiadamy, jak ich uniknąć.
Ważne, żeby już na etapie zakładania własnej firmy poznać zasady regulowania płatności dla ZUS-u. Oto najistotniejsze z nich.
Musisz płacić składki. Ale nie wszystkie!
Ubezpieczeniom społecznym podlega każdy, kto prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. Co za tym idzie, przedsiębiorcy muszą regularnie odprowadzać do ZUS-u składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowne, wypadkowe) i zdrowotne. Natomiast opłacanie składki na ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.
– W takim przypadku przedsiębiorca nie musi ponosić kosztu związanego z opłacaniem składek na to ubezpieczenie, ale pamiętajmy, że gwarantuje ono wypłatę świadczeń w postaci zasiłku chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego. Koszt ubezpieczenia chorobowego, w porównaniu do konsekwencji jego nieposiadania, jest niewielki – radzi Dorota Burchard, z biura rachunkowego „DaKaDor”, partner Tax Care.
Wysokość tej składki wynosi niecałe 15 zł miesięcznie dla przedsiębiorców rozpoczynających działalność gospodarczą i odprowadzających składki na ZUS na preferencyjnych zasadach. Podstawowa stawka (100 proc. wartości), dla pozostałych przedsiębiorców wynosi blisko 63 zł miesięcznie.
Jesteś nowym przedsiębiorcą? Możesz płacić mniej
Zakładając własną firmę, przez dwa lata od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej, możemy skorzystać z obniżonych składek na ubezpieczenia społeczne. Tzw. „mały ZUS” to wsparcie dla osób stawiających pierwsze kroki w biznesie, które szukają sposobów na obniżenie kosztów prowadzonego interesu.
Trzeba jednak pamiętać, że płacąc składki na preferencyjnych zasadach, w przyszłości będziemy otrzymywać niższe świadczenia emerytalne czy rentowe, niż w przypadku, gdybyśmy przez cały okres opłacania ZUS-u, odprowadzali składki w pełnej wysokości.
Są jednak pewne zastrzeżenia. Nie będziemy mogli skorzystać z tej ulgi, jeżeli w ramach naszej firmy, dla byłego pracodawcy świadczymy te same usługi, które wykonywaliśmy przez dwa lata przed startem własnej działalności.
Ograniczenie w korzystaniu z możliwości płacenia mniejszych składek istnieje także w przypadku początkujących przedsiębiorców, którzy wcześniej prowadzili jakąkolwiek firmę, np. jednoosobową działalność gospodarczą i nie minęło jeszcze 5 lat od jej zamknięcia.
Preferencyjne składki dotyczą przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, bądź w formie spółki cywilnej. Ulga ta nie dotyczy spółek jawnych, partnerskich, komandytowych oraz jednoosobowych spółek z o.o. Poza tym, są z niej wykluczeni twórcy i artyści.
Dowiedz się, ile dokładnie wynoszą składki
Jeżeli obejmują nas zasady „małego ZUS-u”, będziemy płacić składki na ubezpieczenia społeczne w wysokości 190,62 zł (wraz z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym). Z kolei aktualna składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 297,28 zł. Przedsiębiorca płacący składki na preferencyjnych zasadach przekazuje więc każdego miesiąca do ZUS-u blisko 488 złotych.
Podstawą do wyliczenia obniżonej wysokości składki na ubezpieczenia społeczne dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą, jest kwota 600 zł, czyli 30 proc. wysokości minimalnego wynagrodzenia w 2017 roku. W przypadku ubezpieczenia zdrowotnego, podstawą wymiaru składki jest kwota, która nie może być niższa niż 3303,13 zł, czyli 75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w IV kwartale ubiegłego roku.
Po dwuletnim „okresie ochronnym” dla nowych przedsiębiorców, wysokość wszystkich składek (łącznie z tą na ubezpieczenie chorobowe) wzrasta do sumy 1172,56 zł miesięcznie. W tę kwotę wlicza się także obowiązkowe składki na rzecz Funduszu Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Przedsiębiorca opłaca to świadczenie, gdy zatrudnia w swojej firmie pracowników.
Płatnik, który korzysta z preferencyjnych zasad opłacania składek, nie musi wnosić opłat za Fundusz Pracy. Składek tych nie opłacają także przedsiębiorcy, którzy skończyli 55 lat, w przypadku kobiet i 60 lat, w przypadku mężczyzn. Środki z Funduszu Pracy w głównej mierze przeznaczone są na aktywizację zawodową bezrobotnych i łagodzenie skutków bezrobocia.
Zgłoś się do ZUS-u
Obowiązek opłacania składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych powstaje od dnia rozpoczęcia działalności. To często dzień, gdy dokonujemy rejestracji naszej firmy – chodzi więc o moment złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Następnie wniosek wraz z kopią wpisu do CEIDG automatycznie trafia do ZUS-u, a Zakład wypełnienia za nas druk ZUS ZFA, czyli dokonuje zgłoszenia płatnika składek.
– Nie jest to jednak równoznaczne z faktem, że zostajemy objęci ubezpieczeniem, ponieważ samodzielnie musimy zgłosić się do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Jeżeli chcemy podlegać wyłącznie temu drugiemu, wypełniamy druk ZUS ZZA. Z kolei, jeżeli chcemy się jednocześnie zgłosić do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego, odnotowujemy ten fakt na formularzu ZUS ZUA. W obu przypadkach jako przedsiębiorcy mamy na to 7 dni od rozpoczęcia działalności – zaznacza Dorota Burchard.
Pamiętaj o terminach i formalnościach
Jeśli prowadzimy jednoosobową działalność gospodarczą, jesteśmy zobowiązani do opłacania składek do 10 dnia następnego miesiąca na konta bankowe wskazane przez ZUS. Lepiej nie spóźniać się z płatnością, a tym bardziej nie zapominać o uregulowaniu należności.
Konsekwencje są bowiem związane nie tylko z naliczaniem karnych odsetek, zapłaceniem kary pieniężnej czy nawet wpisaniem do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych. Przede wszystkim skutkują jednak ustaniem ochrony wynikającej z ubezpieczenia.
Zasada obowiązuje także w przypadku dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Jeżeli nie zostanie opłacone w terminie lub w niepełnej wysokości, ubezpieczenie wygasa od pierwszego dnia kalendarzowego tego miesiąca, w którym składka nie została opłacona. Wtedy płatnikowi nie przysługuje prawo do zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego i świadczeń rehabilitacyjnych.
Terminowe opłacanie składek, to nie jedyny obowiązek przedsiębiorcy względem ZUS-u. Jeżeli odprowadzamy składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, musimy regularnie wypełniać deklarację rozliczeniową ZUS DRA. Składa się ją do 10 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Trzeba jednak pamiętać o tym, że kiedy rozpoczynamy działalność gospodarczą, powinniśmy dostarczyć ZUS-owi deklarację ZUS DRA za obecny miesiąc oraz miesiąc kolejny.